طراحی و توسعه کانال ارتباطی

در زمینه دیجیتال مارکتینگ، یک بازاریاب دیجیتال یا دیجیتال مارکتر، به طور کلی باید در هشت فعالیت اصلی مهارت داشته باشد. این فعالیت‌ها عبارتند از:

1. طراحی، ایجاد و توسعه کانال‌های ارتباطی یا رسانه (Design, Create and Develop Channels)
2. بازاریابی محتوایی (Content Marketing)
3. سئو و بهینه‌سازی موتورهای جستجو (Search Engine Optimization)
4. تبلیغات دیجیتال (Digital Advertising)
5. بازاریابی شبکه‌های اجتماعی (Social Media Marketing)
6. بازاریابی ایمیلی (Email Marketing)
7. برندسازی دیجیتال (Digital Branding)
8. تجزیه و تحلیل و آنالیز دیجیتال (Digital Analysis)

لازم به ذکر است نیازی نیست یک دیجیتال مارکتر تخصص بالایی در همه فعالیت‌های گفته شده داشته باشد، اما آشنایی و داشتن اطلاعات پایه‌ای و اصلی و تجربه در این فعالیت‌ها ضروری است. به طور مثال ممکن است تخصص اصلی یک دیجیتال مارکتر بازاریابی محتوایی باشد، اما باید بر تبلیغات دیجیتال نیز مسلط باشد تا بداند که در ساخت محتوای تبلیغاتی چگونه باید عمل کند.

در این ویدئو با اولین فعالیت یعنی طراحی، ایجاد و توسعه یک کانال ارتباطی آشنا می‌شویم.

مراحل اصلی ساخت یک کانال ارتباطی (رسانه)

قبل از بررسی اینکه در چه سطحی نیاز به ساخت کانال ارتباطی است، موارد زیر باید بررسی شوند:

هدف از ایجاد آن کانال ارتباطی یا رسانه چیست؟

هر کسب و کار یا فردی که نیاز به ارتباط با مخاطبان را دارد ممکن است به دلایل خاصی تصمیم به ایجاد یک کانال ارتباطی کند، برای مثال ممکن است برای فروش بیشتر، اطلاع‌رسانی درباره کالا یا خدمات، گردآوری جامعه مخاطب هدف در یک محل و… این نیاز احساس شود. درک درست از این هدف ضروری است.

بررسی و جستجو برای محل‌های انباشت مخاطب هدف

پس از بررسی اینکه از توسعه کانال ارتباطی چه هدفی داریم، باید بررسی کنیم که مخاطب هدف ما و افرادی که می‌خواهیم با آن‌ها این ارتباط را ایجاد کنیم بیشتر از کدام نوع رسانه استفاده می‌کنند و در کجا بیشتر حضور دارند، برای مثال آیا ایجاد وبسایت به عنوان راه ارتباطی مناسب‌تر است یا ساخت اپلیکیشن، یا ساخت یک کانال یا یک صفحه در یک شبکه اجتماعی؟! بسیاری از مواقع انتخاب کانال درست در این مرحله می‌تواند موجب از بین نرفتن هزینه، زمان و انرژی ما را در آینده شود.

شناخت دقیق انواع کانال‌های دیجیتال و ویژگی‌های هر کدام

شناخت ویژگی‌ها و انواع رسانه‌های اجتماعی برای انتخاب یک کانال مناسب ارتباط با مخاطب ضروری است. از انواع این کانال‌ها می‌توان به وبسایت، اپلیکیشن، انواع شبکه‌های اجتماعی، سرویس‌های وبلاگ و… اشاره کرد، که هر کدام نیز دارای انواع مختلف هستند و برای هدف متفاوتی از آنها استفاده می‌گردد. برای مثال در مورد وبسایت می‌توان به انواع سایت‌های سازمانی، کاتالوگ، باشگاه مشتریان، آموزش مجازی، فروشگاه اینترنتی و… اشاره کرد. در مورد شبکه‌های اجتماعی نیز باید توجه داشت که هر شبکه اجتماعی کارکردی خاض دارد و استفاده نادرست از آن می‌تواند کاهش اثربخشی فعالیت بازاریابی ما را به همراه داشته باشد. برای مثال لینکدین یک شبکه اجتماعی مبتنی بر شبکه‌سازی و فعالیت حرفه‌ای و کاری (Professional Networking) است در حالی که اینستاگرام یک شبکه اجتماعی مبتنی بر سرگرمی و اطلاعات (Infortainment) است.

انتخاب مناسب نوع محتوا بر اساس هدف اصلی کانال و نوع آن

حال باید نوع محتوای مناسب برای تولید در آن کانال ارتباطی تعیین شود. در این مرحله به نوع محتوا به طور مثال محتوای متنی، گرافیکی، تصویر، ویدئو، صوت، پادکست، اینفوگرافی و… ، توالی نشر آن، میزان محتوا و مواردی از این دست توجه می‌شود که اصطلاحاً به آن استراتژی محتوا گفته می‌شود. استراتژی محتوای مناسب ما را در رسیدن به اهداف بازاریابی از ایجاد راه ارتباطی بسیار کمک می‌کند.

انتخاب روش‌های بازاریابی برای افزایش مخاطبان در کانال ارتباطی هدف

در این مرحله که کانال ارتباطی مناسب انتخاب شده و استراتژی محتوایی مناسب هم برای فعالیت آن کانال ارتباطی در نظر گرفته شده، باید در جهت افزایش مخاطبان هدف و ترغیب آن‌ها به استفاده از کانال ارتباطی ایجاد شده کوشید. انواع روش‌های بازاریابی در این مرحله به کمک ما می‌آید تا بتوان مخاطبان مد نظر را از کانال‌های دیگر دیجیتال یا فیزیکال به سمت کانال مذکور هدایت کرد.

سطوح اصلی کانال‌های ارتباطی

باید توجه کرد که طراحی و توسعه یک کانال ارتباطی به طور کلی در سه سطح ممکن است انجام شود.

سطح اول – استفاده از پلتفرم‌ها یا رسانه‌های اجتماعی

بسیاری از مواقع استفاده از شبکه‌های اجتماعی برای رسیدن به اهداف بازاریابی ما کفایت می‌کند و می‌تواند موجب صرفه‌جویی هزینه، زمان و انرژی ما در ایجاد یک راه ارتباطی مناسب با کاربران شود. باید توجه داشت که به دلیلی اینکه بر پلتفرم‌های مذکور کنترل بالایی نداریم، انتخاب این موارد ممکن است در آینده باعث از دست رفتن آن راه ارتباطی شود. برای مثال به هر دلیلی ممکن است آن شبکه اجتماعی فیلتر شده یا به دلیلی تحریم‌ها ما قادر به توسعه آن کانال ارتباطی نباشیم یا با دیدی خوشبینانه‌تر ممکن است مخاطبان از آن پلتفرم به سمت پلتفرم‌های بهتر کوچ کنند.

سطح دوم – ایجاد و توسعه کانال ارتباطی اختصاصی

ایجاد کانال ارتباطب اختصاصی نیازمند صرف هزینه، انرژی و زمان بیشتری است. ولی کنترل ما بر روی این نوع از کانال بالاتر است. برای مثال ساخت وبسایت یا اپلیکیشن یک کانال ارتباطی اختصاصی است.

سطح سوم – طراحی، ایجاد و توسعه یک پلتفرم

هدف از ساخت پلتفرم چیزی فراتر از ساخت یک راه ارتباطی با مخاطبان است و به خودی خود می‌تواند هدف محوری یک کسب و کار باشد. ساخت پلتفرم عالی‌ترین و بالاترین کنترل را به همراه دارد، چرا که در عین کنترل بر راه ارتباطی خود با مخاطبان، کنترل بر راه‌های ارتباطی دیگران با مخاطبان را به همراه دارد. در واقع در این مرحله به جای بازی کردن در زمین دیگران، طراحی زمین بازی مد نظر قرار دارد.